Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2017

Αλλάζει ο σιδηροδρομικός χάρτης της Ελλάδας ~ Ανταγωνισμός στις Ράγες

Της Μαρίας Μόσχου

Ανατροπές στην ελληνική σιδηροδρομική αγορά φέρνει η πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στον ιταλικό όμιλο Ferrovie dello Stato, καθώς το άλλοτε κρατικό μονοπώλιο των σιδηροδρομικών μεταφορών «σπάει» και άλλες δύο ιδιωτικές εταιρείες τροχοδρομούν πάνω στις ελληνικές ράγες (για εμπορευματικά δρομολόγια). Παρά τον ανταγωνισμό «σφήνα» μπαίνει και πάλι το ελληνικό κράτος, καθώς η ΓΑΙΑΟΣΕ αναμένεται να διεκδικήσει από τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) σιδηροδρομική άδεια, προκειμένου το ελληνικό δημόσιο να έχει τη δυνατότητα εκτέλεσης εμπορευματικού έργου.

Τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη στο σιδηροδρομικό δίκτυο που θα επιτρέπουν μεγάλες ταχύτητες και ηλεκτροκίνηση στο δίκτυο Αθήνα - Θεσσαλονίκη, οι επενδύσεις της ιταλικής εταιρείας σε νέο τροχαίο υλικό αλλά και η κατασκευή έξι εμπορευματικών κέντρων με πρώτο αυτό του Θριάσιο Πεδίου αλλάζει την εικόνα των σιδηροδρομικών μεταφορών της χώρας μας, η οποία αναμένεται να αποτελέσει τα επόμενα χρόνια παγκόσμιο διαμετακομιστικό κόμβο.


Η Ferrovie dello Stato

Επενδύσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ σε τροχαίο υλικό προτίθεται να πραγματοποιήσει τα επόμενα έτη ο ιταλικός όμιλος Ferrovie dello Stato, προκειμένου να αναβαθμίσει τις υπηρεσίες της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Ταυτόχρονα οι ιταλικοί σιδηρόδρομοι σκοπεύουν να βελτιώσουν σημαντικά τη λειτουργία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με τη χρήση νέων τεχνολογιών σε ό,τι αφορά την έκδοση εισιτηρίων, αλλά και την ενημέρωση του επιβατικού κοινού σε πραγματικό χρόνο.

Η κρατική ιταλική εταιρεία αναμένεται να δώσει έμφαση, μεταξύ άλλων, στην ανάπτυξη της γραμμής Αθήνα - Θεσσαλονίκη και του δικτύου του Προαστιακού, ενώ εντοπίζουν ακόμη δυναμική ανάπτυξης στις εμπορευματικές μεταφορές από και προς τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, ενώ κομβικό ρόλο στο επενδυτικό πλάνο τους εκτιμάται ότι θα διαδραματίσει το νέο εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο Πεδίο.

Η εξαγορά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ σύμφωνα με τη διοίκηση του Ιταλικού Ομίλου συνδέεται με το δεκαετές στρατηγικό σχέδιο 2017 - 2026 της FS, που προβλέπει σημαντική ενίσχυση της παρουσίας του ομίλου στην Ευρώπη με στόχο τον τετραπλασιασμό των εσόδων από διεθνείς δραστηριότητες ώστε να ξεπεράσουν τα 4 δισ. ευρώ μέχρι το 2026. Μάλιστα πριν από μία εβδομάδα ο ιταλικός όμιλος εξαγόρασε τη βρετανική NXET, η οποία λειτουργεί τη σιδηροδρομική γραμμή C2C από το Λονδίνο στο Essex.

Η Ferrovie έχει επίσης εκδηλώσει μη δεσμευτικό ενδοαφέρον για την εταιρεία συντήρησης τροχαίου υλικού, την ΕΕΣΣΤΥ, για την οποία η καταληκτική προθεσμία υποβολής δεσμευτικών προσφορών για την απόκτηση του 100% των μετοχών της είναι η 30ή Ιανουάριου. Για την εταιρεία εκτός από τη Ferrovie έχει ενδιαφερθεί και η τσεχική Skoda.

ΓΑΙΑΟΣΕ

Την απόκτηση άδειας σιδηροδρομικού έργου σχεδιάζει να αιτηθεί η ΓΑΙΑΟΣΕ, η οποία εκτός από τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ και την ανάπτυξη εμπορευματικών κέντρων έχει αναλάβει και το τροχαίο υλικό που ανήκει στο ελληνικό δημόσιο.

Η διοίκηση της εταιρείας υποστηρίζει ότι στόχος δεν είναι ο ανταγωνισμός με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ωστόσο αναφέρει ότι η διάθεση του τροχαίου υλικού δίνει τη δυνατότητα για εκτέλεση έργου.

Παράλληλα η ΓΑΙΑΟΣΕ έχει σχεδιάσει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ανακατασκευής του τροχαίου υλικού, συνολικά περί τα 40 - 45 εκατ., κάτι το οποίο είναι σημαντικό, όχι μόνο για την ΕΕΣΣΤΥ, αλλά για τη βελτίωση του ίδιου του τροχαίου υλικού και συνεπώς τη βελτίωση των εγχώριων σιδηροδρομικών υπηρεσιών.

Στόχος της ΓΑΙΑΟΣΕ είναι, μετά από τρία χρόνια, το υπάρχον τροχαίο υλικό να είναι σε αντίστοιχο επίπεδο του μέσου όρου των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών κρατών.

Στη διοίκηση της εταιρείας
Εξώδικο εργαζομένων

Εξώδικη διαμαρτυρία προς την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών, τον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας και τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών κατέθεσε η Πανελλήνια Ένωση Προσωπικού (ΠΕΠ) ΤΡΑΙΝΟΣΕ όπου επισημαίνεται ότι ο σιδηρόδρομος έχει περιέλθει σε απαράδεκτη κατάσταση.

Οι σιδηροδρομικοί αναφέρουν ότι υπάρχουν σοβαρά προβλήματα υγιεινής και ζητήματα ασφαλείας: «Δεν είναι λίγα τα περιστατικά εκτροχιασμών και πυρκαγιών σε βαγόνια λόγω τεχνικών προβλημάτων. Σας έχουμε ενημερώσει και επιστήσει την προσοχή, έχουμε εξαντλήσει όλα τα μέσα που έχουμε στα χέρια μας, αλλά δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει σημειωθεί η παραμικρή εξέλιξη παρά τις περί του αντιθέτου υποσχέσεις σας», αναφέρουν οι εργαζόμενοι.

Η διοίκηση της εταιρείας με επιστολή της απάντησε προς την ΠΕΠ ΤΡΑΙΝΟΣΕ, προειδοποιώντας με προσφυγή στη Δικαιοσύνη για δυσφήμηση της εταιρείας και του σιδηροδρόμου. Οι επικεφαλής της ΤΡΑΙΝΟΣΕ ρίχνει τις ευθύνες στην ΕΕΣΣΤΥ (εταιρεία συντήρησης σιδηροδρομικού τροχαίου υλικού) που δεν διαθέτει τους αναγκαίους χρηματικούς και ανθρώπινους πόρους, σημειώνουν ότι τα περιστατικά υπερθέρμανσης ή ακινητοποιήσεων είναι ολοένα και σπανιότερα. Ακολούθησε ο Σύνδεσμος Σιδηροδρομικών Βόρειας Ελλάδας (ΣΣΒΕ), που συντασσόμενος με την ΠΕΠ ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ζητά την παραίτηση των δύο ανδρών.

Rail Cargo - Pearl
Δύο ιδιώτες ανταγωνιστές της ΤΡΑΙΝΟΣΕ

Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2017 αναμένεται να ξεκινήσει εμπορευματικά δρομολόγια με τρένο η Rail Cargo Logistics Goldair (κοινοπραξία των Αυστριακών Σιδηροδρόμων και της ελληνικής Goldair), ενώ σύντομα θα τροχοδρομήσει και η Piraeus Europe Asia Rail Logistics (Pearl), πίσω από την οποία φαίνεται ότι «κρύβεται» η κινεζική Cosco. Η Rail Cargo Logistics Goldair, έχει εξασφαλίσει την άδεια έλξης με την πιστοποίηση τύπου Α και αναμένει την πιστοποίηση τύπου Β, που αφορά προσωπικό και μηχανήματα και θα ξεκινήσουν άμεσα δρομολόγια, με δύο ηλεκτροκίνητες μηχανές και δύο ντιζελοκίνητες που έχουν μισθώσει από τους κρατικούς σιδηρόδρομους (ΓΑΙΑΟΣΕ) για διάστημα δύο (συν τρία χρόνια).


Στα μακροπρόθεσμα σχέδια της εταιρείας είναι να μεταφέρει στα βαγόνια φορτηγά χωρίς τους τράκτορες, ώστε φτάνοντας στην Κεντρική Ευρώπη να συνεχίζεται απευθείας η οδική μεταφορά. Σημειωτέον ότι η Goldair Cargo, που έχει ανακηρυχτεί προσωρινός ανάδοχος μαζί με την ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ για το εμπορευματικό στο Θριάσιο Πεδίο (όπου θα προχωρήσει σε επενδύσεις 180 εκατ. ευρώ σε μια δεκαετία). Σε συνδυασμό με το λιμάνι του Πειραιά και τη σιδηροδρομική σύνδεση με τη Θεσσαλονίκη και την Ευρώπη, το Θριάσιο μπορεί να καταστήσει τη χώρα μας πύλη εισόδου για εμπορεύματα προερχόμενα από την Ασία. Η ΓΑΙΑΟΣΕ βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις και με την Pearl, η οποία αποδέχτηκε την οικονομική προσφορά της κρατικής εταιρείας που περιλαμβάνει όχι μόνο τη μίσθωση μηχανών αλλά και τη συντήρηση.