Της Μαρίας Μόσχου
Μόνο ένας στους 20 επιβάτες λεωφορείων ακυρώνει εισιτήριο. Όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι σε γραμμές – κορμούς που σε κάθε βάρδια μεταφέρονται πάνω από 1000 επιβάτες οι συνολικές ακυρώσεις δεν ξεπερνούν τις 50 – 60.
Όπως αποκάλυψε στο movenews.gr o αντιπρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΑΣΑ κ. Φώτης Νικολακόπουλος χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η γραμμή Α8 Πολυτεχνείο – Νέα Ιωνία – Μαρούσι που ξεκινά από το κέντρο της Αθήνας διασχίζει πέντε με έξι δήμους και φτάνει στο Μαρούσι. Καθημερινά οι οδηγοί που αναλαμβάνουν βάρδια παρατηρούν ότι ο μηχάνημα που καταγράφει τις ακυρώσεις δεν ξεπερνά τις περισσότερες ημέρες τις 50 ενώ η γραμμή μεταφέρει περίπου 1000 άτομα ανά βάρδια.
Αλλά και σε άλλες γραμμές – κορμούς που καλύπτουν μεγάλες αποστάσεις και αρκετούς δήμους καταγράφεται, σύμφωνα με τους εργαζόμενους, η ίδια εικόνα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφονται στα μηχανήματα κάθε γραμμής που είναι συνδεδεμένα με με τα νέα ακυρωτικά ηλεκτρονικού εισιιτηρίου στη γραμμή 713 (τοπικό δρομολόγιο Ανω Λιόσια (Πανόραμα)- Σταθμός Προαστιακού Ανω Λιόσια) από τις 13.30 το μεσημέρι στις 27 Ιανουαρίου 2018 που ξεκίνησε η βάρδια μέχρι το τέλος της, πεντέμιση ώρες μετά, είχε ακυρωθεί μόνο ένα εισιτήριο!
Αποκαλυπτικό είναι επίσης ότι την ίδια ημερομηνία δεύτερο μηχάνημα στην κυκλική γραμμή από τον σταθμό του μετρό Αγ. Αντώνιος μέχρι τη Νέα Ζωή από το πρωί που ξεκίνησε η πρώτη βάρδια μέχρι στις 9 παρά 10 το βράδυ είχαν ακυρωθεί 72 εισιτήρια. Στη συγκεκριμένη γραμμή σύμφωνα με τους εργαζόμενους γίνονται πάνω από 1000 μετεπιβιβάσεις ανά βάρδια.Δηλαδή σε δύο βάρδιες περίπου 2000 άτομα που μετεπιβιβάστηκαν στο λεωφορείο μόνο τα 72 ακύρωσαν εισιτήριο!
Η λαθρεπιβίβαση είναι μία μάστιγα για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς που δημιουργούσε κάθε χρόνο «μαύρη τρύπα» δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Δεν είναι τυχαίο ότι είχε «στηθεί» ολόκληρη εφαρμογή που ενημέρωνε τους επιβάτες χωρίς εισιτήριο σε ποιο σταθμό του μετρό γίνεται έλεγχος εισιτηρίων ώστε να τον αποφεύγουν. Ωστόσο με την εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου που θα κλείσει τις μπάρες στο τέλος Φεβρουαρίου θα αφήσει τους τζαμπατζήδες εκτός μέσων σταθερής τροχιάς.
Έτσι πλέον μετακινούνται με λεωφορεία και τρόλεϊ όπου πλέον δεν γίνεται κανένας έλεγχος μια και οι περίπου 25 ελεγκτές που υπάρχουν στην ΟΣΥ κάνουν ελέγχους εισιτηρίων κυρίως στις γραμμές του αεροδρομίου.
Σύμφωνα με τον κ. Νικολακόπουλο το φαινόμενο της λαθρεπιβίβασης δεν πρόκειται να περιοριστεί στα λεωφορεία καθώς δεν γίνονται έλεγχοι και παράλληλα o ίδιος ο οδηγός δεν μπορεί να κάνει έλεγχο.
Αλλά και ο ελεγκτής όταν μπει στο λεωφορείο για να κάνει έλεγχο των ηλεκτρονικών εισιτηρίων απαιτεί σχεδόν τριπλάσιο χρόνο από αυτόν που χρειαζόταν για το χάρτινο εισιτήριο.
Μάλιστα θα πρέπει να συνδέσει το μηχάνημα που έχει στην κατοχή του με το μηχάνημα ακύρωσης εισιτηρίου. Η διαδικασία αυτή γίνεται αντιληπτή από τους επιβάτες και όσοι δεν έχουν εισιτήριο έχουν όλο το χρόνο να κατέβουν στην επόμενη στάση.
Αλλά και σε περίπτωση που ο έλεγχος γίνει και βρεθεί παραβάτης τότε δεν υπάρχει αυτοματοποιημένο σύστημα για να βγει το πρόστιμο αλλά η διαδικασία είναι αυτή που ισχύει από παλιά και θα πρέπει να γίνει κόψιμο προστίμου από το γνωστό μπλοκάκι.
Αυτό σημαίνει επίδειξη ταυτότητας και σε περίπτωση που δεν υπάρχει θα πρέπει να κληθεί η αστυνομία και να περιμένουν να γίνει ο έλεγχος!
Όλα τα παραπάνω μαζί με το γεγονός ότι τα λεωφορεία και τα τρόλεϊ δεν έχουν τουρνικέ για να αποκλείουν την λαθρεπιβίβαση ενώ και οι οδηγοί δεν έχουν την δυνατότητα ελέγχουν χωρίς το σχετικό μηχάνημα που ανιχνεύει αν όντως έχει ακυρωθεί το ηλεκτρονικό εισιτήριο αφήνουν την ΟΣΥ «έρμαιο» των …τζαμαπτζήδων!
Το ….ιστορικό της λαθρεπιβίβασης
Όταν ξεκίνησε το 2010 το κίνημα του «δεν πληρώνω» στις αστικές συγκοινωνίες δεν μπορούσε να σκεφτεί κανείς τι θα επακολουθούσε. Από την ατάκα του «δεν πληρώνω» προς τους ελεγκτές πολλά έχουν αλλάξει. Οι επιβάτες άλλοτε υποκινούμενοι από την οικονομική κρίση και άλλοτε … εκ πεποιθήσεως τζαμπατζήδες έφτασαν τα τελευταία χρόνια να εκτοξεύουν τα νούμερα της λαθρεπιβίβασης στα μέσα μαζικής μεταφοράς σε επίπεδα που δεν θα μπορούσε να προβλέψει ούτε το πιο απαισιόδοξο σενάριο. Αποτέλεσμα οι απώλειες για τις εταιρείες αστικών συγκοινωνιών να αγγίζουν τα 57 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιουνίου του 2015, εκτοξεύοντας τα ελλείμματά τους.
Δεν είναι τυχαίο ότι η ΟΣΥ έχει σε ενεργεία μόλις 26 ελεγκτές από τους οποίους μόλις 11 είναι ενεργοί. Αυτό σημαίνει ότι αναλογεί στον καθένα 1727 δρομολόγια για να γίνεται ένας τουλάχιστον έλεγχος ανά δρομολόγιο!
Μετά την αύξηση μάλιστα της τιμής του εισιτηρίου το 2016 οι τζαμπατζήδες είχαν εφεύρει μέχρι και «έξυπνη» ηλεκτρονική εφαρμογή για να αποφεύγουν τους λιγοστούς ελεγκτές κομίστρου που είχαν απομείνει στις εταιρείες.
Ωστόσο μεσουρανούσαν και άλλες ενέργειες όπως η ανταλλαγή εισιτηρίων μεταξύ επιβατών πριν λήξουν τα 70 λεπτά του ενιαίου εισιτηρίου ή της εναπόθεσης του εισιτηρίου πάνω στα ακυρωτικά από όσους βγαίνουν από το μετρό και δεν έχουν καλύψει το σύνολο της ώρας του ενιαίου.Αν και η Αττικό Μετρό Α.Ε. «απάντησε» πριν από τέσσερα χρόνια τυπώνοντας στην πίσω πλευρά των εισιτηρίων ότι: «Η παραχώρηση και αποδοχή επικυρωμένου εισιτηρίου, καθώς και η προτροπή παραχώρησης απαγορεύεται και τιμωρείται από το νόμο (Π.Κ. ΆΡΘ.186.2 & 392).» ωστόσο άμεση ήταν και η απάντηση όσων δεν δέχονται να πληρώσουν εισιτήριο. «Αν πληρώσω το εισιτήριό μου για 70 λεπτά έχει ισχύ και αν θέλω να το παραχωρήσω μπορώ νόμιμα και χωρίς νομικές επιπτώσεις να το κάνω» διοχετεύτηκε στο διαδίκτυο αναθαρρώντας ακόμα και αυτούς που είχαν δεύτερες σκέψεις.
Πρόκειται για το κίνημα των «Ρομπέν των εισιτηρίων» που υποστήριζε μια συμβολική πράξη, η οποία χαρακτηρίζεται από τους υποστηρικτές του ως μέσο διαμαρτυρίας για την ολοένα αυξανόμενη τιμή των εισιτηρίων.
Τα… «δικαιώματα» των λαθρεπιβατών
Την ίδια στιγμή το διαδίκτυο έχει … «γεμίσει» με συμβουλές για όσους συλληφθούν χωρίς εισιτήριο.
Τα κείμενα ενημερώνουν αναλυτικά τι επιτρέπεται διά νόμου να κάνει ένας παραβάτης όταν πιαστεί στα ΜΜΜ χωρίς εισιτήριο. Πρόκειται για 13 «συμβουλές» που εμμέσως πλην σαφώς αναφέρουν ότι είναι δικαίωμα του κάθε επιβάτη να μην δεχθεί έλεγχο, να μην δώσει τα στοιχεία του στον ελεγκτή αλλά και να μην δεχθεί έλεγχο από την αστυνομία. Μάλιστα αναφέρεται ρητώς ότι αν δεν τον αφήσουν να κατέβει να καλέσει ο ίδιος την αστυνομία για παράνομη κράτηση και βεβαίως καταλήγει με την συμβουλή ότι όποιος δεν θέλει μπορεί να μην πληρώσει ποτέ το πρόστιμο!